Gazi Evde Sağlık
Deneyimli sağlık personelimiz, hastaların konforunu ve iyileşmesini ön planda tutarak özenle hizmet veriyor.
Tüm Detaylar
Kolon kanseri tarama testleri; bağırsakta gizli kanın, poliplerin veya henüz kansere dönüşmemiş hücresel değişikliklerin tespit edilmesini sağlayan kontrollerdir. Bu testler sayesinde kolon kanseri riskini belirlemek, kanser oluşmadan önce önleyici tedbirler almak mümkün olur.
Yazıda kolon kanserinin nasıl geliştiğini, kimlerin risk altında olduğunu, hangi tarama testlerinin uygulandığını ve taramaya ne zaman başlanması gerektiğini detaylı bir şekilde anlatıyoruz.
Kolorektal kanser; kolon ve rektum bölgesindeki hücrelerin kontrolsüz çoğalması ile başlayan, genellikle polip adı verilen küçük dokusal çıkıntılardan gelişen bir kanser türüdür.
Kolon polipleri her zaman kansere dönüşmez fakat özellikle adenomatöz polip ve kolorektal neoplazi gelişim gösterirse risk artar.
Bu kanser türü erken evrede belirti vermeyebilir. Bu nedenle düzenli taramalar hastalığın erken teşhis edilmesini sağlar.
Poliplerin kolonoskopi sırasında çıkarılabilmesi de kolorektal kanser riskinin önemli ölçüde azaltılmasına yardımcı olur.
Kolon kanseri genellikle bağırsak duvarındaki hücrelerin DNA yapısında meydana gelen değişimlerle ortaya çıkar. Bu süreç çoğunlukla polip gelişimiyle başlar. Polipler yıllar içinde büyüyebilir ve bazı türler kansere dönüşme potansiyeline sahiptir.
Polip oluşumunu etkileyen faktörler şunlardır:
Genetik yatkınlık.
Ailede kolon kanseri öyküsü.
Yaşlanma ve bağışıklık sistemindeki değişiklikler.
Uzun süreli inflamasyon (örneğin kolit).
Düşük lif tüketimi ve kötü beslenme alışkanlıkları.
Sigara ve alkol kullanımı.
Bu nedenle yalnızca mevcut şikâyetler değil risk faktörleri de tarama sürecini belirler.
Kolon kanseri özellikle 50 yaş ve üzerindeki kişilerde daha sık görülür. Ancak yaşam tarzının değişmesi ile genç erişkinlerde de görülme oranı artmaktadır.
Risk değerlendirmesinde yaşın yanı sıra aile hikayesi, genetik yatkınlık ve bazı sendromlar (örneğin Lynch sendromu ve ailesel polipozis sendromu) önemli rol oynar.
Kolon kanseri risk faktörlerini anlamak tarama planlamasının da doğru yapılmasını sağlar. Bu nedenle hastaların hem yaşam tarzı hem de aile öyküsü detaylı bir şekilde analiz edilmelidir.
Kolon kanseri tarama yöntemleri farklı ihtiyaçlara ve risk gruplarına göre belirlenir. Testin seçimi gastroenterolog, genel cerrah veya onkoloji uzmanı tarafından yapılır. Her testin kapsamı, hazırlanma süreci ve sağladığı bilgi türü farklıdır. Bu nedenle tek bir “en iyi test” seçmek yerine kişinin riskine uygun olan tarama yöntemi tercih edilmelidir.
Kolon kanseri taramasında kullanılan başlıca testler şunlardır:
Kolonoskopi: Altın standart tarama testidir. Polip tespiti ve polip çıkarma aynı anda yapılabilir.
Sanal kolonoskopi (BT kolonografi): Radyolojik yöntemle bağırsak görüntüleme sağlar.
Sigmoidoskopi: Bağırsağın alt bölümünü inceleyen kısa endoskopik yöntemdir.
Dışkıda gizli kan testi (FOBT): Bağırsakta gizli kanı tespit eder.
FİT testi: Immünokimyasal analiz ile kan belirteçlerini tarar.
DNA tabanlı dışkı testi: Bağırsak hücrelerinden dökülen DNA mutasyonlarını inceleyen evde uygulanabilir bir testtir.
Kolonoskopi hem tarama hem tanı hem de tedavi aşamalarını birleştirdiği için çoğu durumda tercih edilen yöntemdir.
Standart tarama yaşı genellikle 45 yaş olarak kabul edilir. Ancak risk faktörleri varsa taramaya daha erken yaşlarda başlanması önerilir.
Tarama başlangıcı şu durumlarda öne çekilebilir:
Ailede kolon kanseri öyküsü varsa.
Lynch sendromu veya FAP gibi genetik hastalıklar bulunuyorsa.
Daha önce polip çıkarılmışsa.
Kronik inflamatuar bağırsak hastalığı varsa.
Bu nedenle tarama protokolleri kişiye özel olarak belirlenir.
Kolorektal kanser için güncel tarama protokolleri hastanın risk durumu ve yaşına göre farklılık gösterir. Bu öneriler uluslararası kanser tarama kılavuzlarına göre düzenli olarak güncellenir.
Tarama önerilerinin temel başlıklarını şöyle açıklayabiliriz:
Ortalama risk grubunda olan kişilerin 45 yaşından itibaren düzenli taramaya başlanması.
Kolonoskopinin 10 yılda bir tekrarlanması.
FİT testinin yılda bir uygulanması.
Genetik yatkınlık varsa tarama sıklığının artırılması.
Polip çıkarılmış hastalarda takip kolonoskopilerinin daha sık yapılması.
Bu bilgiler güncel uluslararası önerilere dayandığı için hastaların düzenli aralıklarla tarama planlarını kontrol ettirmesi önemlidir.
Kolon kanseri taramasında kolonoskopi en güvenilir yöntem olarak kabul edilir. Bunun nedeni işlem sırasında bağırsak içinin doğrudan görüntülenmesi ve şüpheli poliplerin aynı anda çıkarılabilmesidir. Diğer testler tarama için etkili olsa da kolonoskopinin hem tanısal hem tedavi edici özelliği vardır.
Sedasyonla kolonoskopi sayesinde işlem sırasında ağrı hissi oluşmaz ve hastalar kısa sürede normal aktivitelerine dönebilir.
Tarama testlerinin doğru sonuç verebilmesi için bağırsakların temiz olması gerekir. Bu hazırlık süreci test türüne göre değişir ancak genellikle sıvı diyet ve bağırsak hazırlığı ürünleri içerir.
Hazırlık sürecine dair dikkat edilmesi gereken noktalar:
İşlemden önce verilen diyet talimatlarına uyulması.
Bağırsak hazırlığı ilaçlarının doğru zamanda alınması.
Testten önce katı gıdaların sınırlandırılması.
Sedasyon gerekiyorsa refakatçi ile gelinmesi.
Bu adımlar taramanın doğru sonuç vermesinde kritik rol oynar.
Tarama sürecine hazırlanırken güvenilir bilgi kaynaklarını takip etmek fayda sağlar. Bu konuda yapılan güncel açıklamalara İzmir Gazi Hastanesi blog üzerinden de ulaşabilirsiniz. Böylece hem test seçeneklerini hem de hazırlık süreçlerini daha bilinçli şekilde değerlendirebilirsiniz.
Evet tarama yaptırmak gereklidir çünkü kolon kanseri erken evrede belirti vermeden ilerleyebilir. Poliplerin erken tespiti sayesinde kanser süreci başlamadan müdahale edilebilir.
Tarama yaptırmak özellikle yüksek risk grubundaki kişiler için hayati önem taşır.
Düzenli tarama yaptıran hastalarda hem tedavi süreci daha kolay ilerler hem de yaşam kalitesi belirgin şekilde yükselir.
Tarama testlerinin çoğu ağrısızdır. FİT testi, FOBT ve DNA tabanlı dışkı testleri tamamen non-invazivdir. Kolonoskopi ise sedasyon ile yapıldığında hastalar işlem sırasında rahatsızlık hissetmez. İşlem sonrası hafif gaz veya şişkinlik görülebilir fakat kısa sürede geçer.
Tarama randevusu oluşturmak veya bireysel risk değerlendirmesi yaptırmak isteyenler, sağlık kuruluşlarına başvururken iletişim bilgilerine İzmir Gazi Hastanesi Adres: Nevzat Güzelırmak Sokak No:29 Alsancak / Kahramanlar – İzmir üzerinden göz atabilir. Böylece tarama planlaması kişiye özel şekilde yapılabilir.
Deneyimli sağlık personelimiz, hastaların konforunu ve iyileşmesini ön planda tutarak özenle hizmet veriyor.
Tüm Detaylar
Deneyimli doktorlarımıza tarafından gerçekleştiren Saç Ekimi işlemleri için hemen iletişime geçin.
Tüm DetaylarThere are many variations of passages of Lorem Ipsum available, but the majority have suffered alteration in some form, by injected humour, or randomised words which don't look even slightly believable. If you are going to use a passage of Lorem Ipsum, you need to be sure there isn't anything embarrassing hidden in the middle of text. All the Lorem Ipsum generators on the Internet tend to repeat predefined chunks as necessary, making this the first true generator on the Internet. It uses a dictionary of over 200 Latin words, combined with a handful of model sentence structures, to generate Lorem Ipsum which looks reasonable. The generated Lorem Ipsum is therefore always free from repetition, injected humour, or non-characteristic words etc.
There are many variations of passages of Lorem Ipsum available, but the majority have suffered alteration in some form, by injected humour, or randomised words which don't look even slightly believable. If you are going to use a passage of Lorem Ipsum, you need to be sure there isn't anything embarrassing hidden in the middle of text. All the Lorem Ipsum generators on the Internet tend to repeat predefined chunks as necessary, making this the first true generator on the Internet. It uses a dictionary of over 200 Latin words, combined with a handful of model sentence structures, to generate Lorem Ipsum which looks reasonable. The generated Lorem Ipsum is therefore always free from repetition, injected humour, or non-characteristic words etc.
There are many variations of passages of Lorem Ipsum available, but the majority have suffered alteration in some form, by injected humour, or randomised words which don't look even slightly believable. If you are going to use a passage of Lorem Ipsum, you need to be sure there isn't anything embarrassing hidden in the middle of text. All the Lorem Ipsum generators on the Internet tend to repeat predefined chunks as necessary, making this the first true generator on the Internet. It uses a dictionary of over 200 Latin words, combined with a handful of model sentence structures, to generate Lorem Ipsum which looks reasonable. The generated Lorem Ipsum is therefore always free from repetition, injected humour, or non-characteristic words etc.
There are many variations of passages of Lorem Ipsum available, but the majority have suffered alteration in some form, by injected humour, or randomised words which don't look even slightly believable. If you are going to use a passage of Lorem Ipsum, you need to be sure there isn't anything embarrassing hidden in the middle of text. All the Lorem Ipsum generators on the Internet tend to repeat predefined chunks as necessary, making this the first true generator on the Internet. It uses a dictionary of over 200 Latin words, combined with a handful of model sentence structures, to generate Lorem Ipsum which looks reasonable. The generated Lorem Ipsum is therefore always free from repetition, injected humour, or non-characteristic words etc.
There are many variations of passages of Lorem Ipsum available, but the majority have suffered alteration in some form, by injected humour, or randomised words which don't look even slightly believable. If you are going to use a passage of Lorem Ipsum, you need to be sure there isn't anything embarrassing hidden in the middle of text. All the Lorem Ipsum generators on the Internet tend to repeat predefined chunks as necessary, making this the first true generator on the Internet. It uses a dictionary of over 200 Latin words, combined with a handful of model sentence structures, to generate Lorem Ipsum which looks reasonable. The generated Lorem Ipsum is therefore always free from repetition, injected humour, or non-characteristic words etc.
There are many variations of passages of Lorem Ipsum available, but the majority have suffered alteration in some form, by injected humour, or randomised words which don't look even slightly believable. If you are going to use a passage of Lorem Ipsum, you need to be sure there isn't anything embarrassing hidden in the middle of text. All the Lorem Ipsum generators on the Internet tend to repeat predefined chunks as necessary, making this the first true generator on the Internet. It uses a dictionary of over 200 Latin words, combined with a handful of model sentence structures, to generate Lorem Ipsum which looks reasonable. The generated Lorem Ipsum is therefore always free from repetition, injected humour, or non-characteristic words etc.
There are many variations of passages of Lorem Ipsum available, but the majority have suffered alteration in some form, by injected humour, or randomised words which don't look even slightly believable. If you are going to use a passage of Lorem Ipsum, you need to be sure there isn't anything embarrassing hidden in the middle of text. All the Lorem Ipsum generators on the Internet tend to repeat predefined chunks as necessary, making this the first true generator on the Internet. It uses a dictionary of over 200 Latin words, combined with a handful of model sentence structures, to generate Lorem Ipsum which looks reasonable. The generated Lorem Ipsum is therefore always free from repetition, injected humour, or non-characteristic words etc.
There are many variations of passages of Lorem Ipsum available, but the majority have suffered alteration in some form, by injected humour, or randomised words which don't look even slightly believable. If you are going to use a passage of Lorem Ipsum, you need to be sure there isn't anything embarrassing hidden in the middle of text. All the Lorem Ipsum generators on the Internet tend to repeat predefined chunks as necessary, making this the first true generator on the Internet. It uses a dictionary of over 200 Latin words, combined with a handful of model sentence structures, to generate Lorem Ipsum which looks reasonable. The generated Lorem Ipsum is therefore always free from repetition, injected humour, or non-characteristic words etc.
Size daha iyi bir tecrübe sunabilmek için çerezleri kullanmaktayız. 'Kabul Et' düğmesine tıklayarak bu çerezlerin kullanımı onaylayabilirsiniz.